zout gewonnen. In Nederland wordt het zout gewonnen op plekken waar steenzout in de grond zit. Onder andere in de Zuidwending en Heiligerlee. Hier boort men lange buizen de grond in die vast worden gemaakt met cement. Deze buizen gaan zo diep de grond in, dat ze in de zoutlaag terecht komen. Door deze buizen stroomt vervolgens zoet water. Op deze manier lost het zout op in het water. Opgelost zout in water noemen we pekel. Dit pekel wordt opgepompt naar boven en dan via lange pijpen naar de fabriek van AkzoNobel in Delfzijl gebracht. In de fabriek wordt het water in de pekel weer verdampt zodat alleenhet zout overblijft. Dit zout wordt ook nog eens goed schoongemaakt zodat het gebruikt kan worden voor bijvoorbeeld keukenzout of strooizout. Er zijn echter nog andere manieren om zout te winnen. In warmere landen laat men bijvoorbeeld de zee over het land lopen. Dit water wordt vervolgens opgeslagen in grote, ondiepe bakken. Door de warmte van de zon verdampt het water en blijft het zout over. Het zout dat op deze manier wordt gewonnen noemt men zeezout. In Nederland is het te koud om op deze manier zout te winnen. Een andere methode is het winnen van zout uit zoutmijnen. Hoewel deze methode sterk verouders is, maken sommige landen hiervan DOSSIER ZOUT nog steeds gebruik. Deze zoutmijnen liggen soms wel driehonderd meter diep onder de grond. De mijnwerkers hakken het zout in grote stukken die daarna naar boven worden gehaald. Tegenwoordig kunt u sommige oude zoutmijnen als toeristische attractie bezoeken. U kunt dan een kijkje nemen hoe zo’n mijn er in het echt uit ziet. Dus mocht u ooit in de gelegenheid zijn, dan raden wij u aan een oude zoutmijn te bezoeken. ZOUT IN ONS LICHAAM Volgens Gerjan Navis, hoogleraar nierziekten aan de Rijksuniversiteit Groningen, is zout spannend. “U kunt er leuke proefjes met doen, zoals ijsklontjes laten zweven en zoutkristallen natuurlijk. Bovendien is zout ook nog eens nuttig voor medicijnen en om wegen in winterse omstandigheden minder glad te maken. Daarnaast heeft de mens zout nodig.” Als de mens te weinig zout binnenkrijgt, dan kan men moe en futloos worden. Zonder zout kan de mens zelfs niet overleven! Maar wel met mate, want teveel zout is ook weer niet goed. Daar ons huidige (vaak ongezonde) eetpatroon krijgen we namelijk veel meer zout binnen dan ons lichaam nodig heeft. Denk maar aan ongezond eten als patat, hamburgers, chips en frisdranken. In gezond eten zit daarentegen weinig zout. WIST U DAT? • De Romeinen vroeger dachten dat zout hen zou kunnen beschermen tegen gevaar. Ze legden zout op de tong van een pasgeboren baby. Dit moest ervoor zorgen dat het kindje werd beschermd tegen kwade geesten. • Niet alle zeeën even zout zijn? Gemiddeld bevat een zee 3,5% zout. De Oostzee bij Zweden bevat minder dan 1% zout. De Dode Zee daarentegen bevat 28% zout. Dat is 280 gram zout per liter. • Zout in allerlei soorten voedsel zit. Zelfs een lekker zoet ijsje bevat zout. • Er vroeger in de woestijn kamelen gebruikt werden om het zout te vervoeren. • Er jaarlijks meer dan 200 miljoen ton wordt gewonnen. • ‘Zout’ in veel Nederlandse gezegden en spreekwoorden wordt gebruikt. Bijvoorbeeld ‘Zout in iemands wonden strooien’, ‘Op iedere slak zout leggen’. • Wanneer u slagroom klopt uit room dit veel sneller en beter gaat door een beetje zout toe te voegen. • Zout twee keer zo zwaar is als natrium. • ‘Fleur de sel’ in culinair opzicht het allerbeste, maar ook allerduurste zout is. AMERSFOORTLiving 28
RkJQdWJsaXNoZXIy MTg1NTg0