Lansingerland Living editie 31 (juni 2018)

WIST U DAT? Water wordt elke dag door iedereen over de hele wereld gebruikt. Zonder water kunnen we niet leven. Water is namelijk nog belangrijker dan eten. Desondanks zijn er veel dingen die we niet weten van water. Daarom hier een aantal feitjes en weetjes van water op een rij: • Het grootste deel van het aardoppervlak uit water bestaat. • Het grootste gedeelte van het water op aarde permanent bevroren of zout is. • Water de enige stof is die in drie vormen bestaat: vast (ijs), vloeibaar (water) en gasvormig (waterdamp). • Bevroren water 9% lichter is dan water en daardoor boven op het water kan blijven drijven. • Een liter water 1,01 kilogram weegt. • Menselijk bloed voor 83% uit water bestaat. • Een boom maar liefst 265 liter water per dag verdampt. • Mensen geen zout water kunnen drinken. • Amerikanen gemiddeld vijf keer zo veel water gebruiken als Europeanen. • Er 400 miljoen mensen leven in gebieden met ernstige watertekorten. • Vier liter benzine bijna drie miljoen liter water kan vervuilen. • Watertekort kan leiden tot een hongergevoel. De hersenen kunnen namelijk geen onderscheid maken tussen honger en dorst. • Door dagelijks twee ons groenten en twee stuks fruit te eten, je al snel aan een liter water per dag komt. • De gemiddelde Nederlander per jaar circa 50.000 liter (drink)water gebruikt. • Slechts 1% van al het water op aarde geschikt is als drinkwater. • Er 6.000 liter water nodig is om voldoende tarwe voor één brood te laten groeien. • Er in Arnhem een heus watermuseum is. • Er in heel Nederland waterproeverijen worden gehouden. REPORTAGE Tekst: Patrick de Koning Bronnen: Wikipedia, Evides, Ecomare, Rijkswaterstaat, Gezondsheidsnet Foto’s: iStockphoto, Van Beek Images In de loop van de 17 e eeuw werden de oude kettingputten vervangen door putten met een pomp. Hierdoor kon het water eenvoudiger en dieper opgepompt worden maar de hygiëne bleef slecht. Bacteriologische kennis was er niet, dus met drinkwaterputten werd niet hygiënisch omgegaan. In diezelfde periode begon men waterleidingen aan te leggen die gevoed werden met ongezuiverd rivierwater. Aan het eind van de 17 e eeuw werden ook steeds vaker watertorens gebruikt, waarin het water werd opgestuwd. Van daaruit ging het water naar de huizen van de gegoede burgerij, de gewone bevolking bleef aangewezen op putten. Vanaf de tweede helft van de 18 e eeuw plaatsten landheren tappunten voor de bevolking bij de watertorens. Hoewel men nog niets wist van bacteriën, werd het in het midden van de 19 e eeuw wel steeds duidelijker dat het gebruiken van drinkwater uit regenbakken, putten of open water gevaren met zich meebracht. De bevolking van steden breidde zich door de industriële revolutie in die periode snel uit en als er een ziekte uitbrak, leidde dat al snel tot een epidemie. Vanaf ongeveer 1840 waren er plannen om een waterleidingnet aan te leggen om stedelingen te voorzien van schoon drinkwater, probleem was echter telkens de financiering. Drinkwater was destijds geen taak van de overheid, dus moesten particulieren het geld bij elkaar zien te krijgen. In 1949 beschikte pas 75% van de bevolking in Nederland over leidingwater. Sindsdien hebben het Rijk en de Europese Unie zichmet wet- en regelgeving steeds meer met kraanwater en de voorziening daarvan bemoeid. Tegenwoordig houdt de VROM- Inspectie toezicht op de waterbedrijven en is elk huishouden aangesloten. WATERWINNING Onder drinkwater wordt water verstaan dat geschikt is voor menselijke consumptie. Hoewel drinkwater in de meeste huizen in Nederland uit de kraan komt is drinkwater niet hetzelfde als leidingwater of kraanwater. Leidingwater of kraanwater zegt namelijk alleen iets over de manier van transporteren respectievelijk afleveren, maar niet over de kwaliteit van het water. Nederlands water wordt gewonnen vooral gewonnen uit ons grondwater. Daarnaast zijn de vele rivieren en meren in ons land een bron. De kwaliteit van ons drinkwater is zo hoog, dat het gebruik van LANSINGERLAND Living 43